Data
10 XI 1982 r.
Liczebność strajkujących
ok. 100
Opis przebiegu strajku
10 XI 1982 r. ok. godz. 7.00 w Warsztacie Mechanicznym ZFD „Fadom” zebrało się ok. 100 pracowników, którzy dyskutowali o ogłoszeniu strajku. W zebraniu uczestniczył też Stanisław Tatara, były wieloletni pracownik „Fadomu” i przewodniczący KZ „S” (po wprowadzeniu stanu wojennego był internowany, następnie ze względu na autorytet wśród pracowników postanowiono przenieść go do innej jednostki organizacyjnej KPB – Bazy Sprzętu). S. Tatara przedostał się nielegalnie na teren „Fadomu” i zachęcał do podjęcia strajku. Z Warsztatów Mechanicznych pracownicy przeszli na Oddział Betonowni (Stacja Rozdziału Kruszywa zlokalizowana na 10 piętrze), ponieważ pojawiły się głosy, że w razie ataku ZOMO łatwiej będzie się tam bronić. Na oddziale przebywano do godz. 14.00 i nie pracowano. Próby nakłonienia robotników do podjęcia pracy, podejmowane kilkakrotnie przez kierownictwo zakładu, przedstawicieli struktur partyjnych oraz komisarza wojskowego, były nieskuteczne. Robotnicy nie chcieli dyskutować. Obawiano się, że osoba chcąca rozmawiać z dyrekcją zostanie uznana za przywódcę strajku. W akcji protestacyjnej wzięło udział ok. 100 osób z 247 obecnych w pracy (zakład zatrudniał ogółem 348 pracowników). Ostatecznie dyrekcja zdecydowała się na dyscyplinarne zwolnienie z pracy wszystkich uczestników akcji strajkowej. Ok. godz. 13.00 jeden z kierowników odczytał listę 96 zwolnionych osób. Ponadto zwolniono 5 pracowników umysłowych, którzy przyłączyli się do akcji strajkowej (w tym kierownika warsztatu oraz dwóch mistrzów solidaryzujących się z załogą). O godz. 14.00 robotnicy się rozeszli. Nazajutrz uczestnicy strajku nie zostali wpuszczeni na teren zakładu, mimo że czekali przed bramą całą dniówkę, czyli do godz. 14.00. Powtórzyło się to kolejnego dnia, przy czym pracownicy zaczęli rozchodzić się wcześniej, już o godz. 11.00. Zwolnieni domagali się ponownego przyjęcia do pracy. Dodatkowo grupa osób niebiorących udziału w strajku skierowała 15 listopada do dyrektora pisemny apel o przyjęcie zwolnionych do pracy na dotychczasowych warunkach. Solidaryzując się ze zwolnionymi, część pracowników złożyła wypowiedzenie. Na skutek tych działań zwołano zebranie pracowników, na którym zadeklarowano obiektywne rozpatrzenie każdego podania złożonego w sprawie powtórnego przyjęcia do pracy. Specjalna komisja zakładowa większość podań rozpatrzyła pozytywnie, przyjmując pracowników z powrotem, ale na dużo gorszych warunkach i przy utracie ciągłości pracy. Ponowne zatrudnienie wiązało się z zaszeregowaniem niższym o dwie grupy płacowe, a także utratą 13. pensji, ciągłości pracy oraz urlopu w pełnym wymiarze. Przyjęto 74 pracowników fizycznych oraz 3 umysłowych. Spośród tych ostatnich dwie osoby zdegradowano do funkcji pracownika fizycznego. Osoby niebiorące udziału w strajku, które złożyły wypowiedzenie, wycofały swoje podania po przyjęciu zwolnionych do pracy. Zakład rozpoczął normalną produkcję dopiero 18 listopada. Zatrzymanie działalności produkcyjno-remontowej spowodowało straty w wysokości ok. 900 tysięcy złotych. 25 II 1983 r. Prokuratura Wojewódzka odmówiła wszczęcia dochodzenia w sprawie strajku.
autor hasła: dr Ryszard Ziobroń
Opis zakładu pracy
Przedsiębiorstwo podlegało pierwotnie Kombinatowi Budownictwa Mieszkaniowego Nowa Huta, a od 1976 r. Krakowskiemu Przedsiębiorstwu Budowlanemu jako Fabryka Domów „Fadom” Kraków–Bieżanów (1976–1983). 1 I 1983 r. z KPB wydzielono zakład „Fadom”, który odtąd funkcjonował samodzielnie jako Przedsiębiorstwo Produkcji Elementów Prefabrykowanych i Wyrobów Betonowych „Fadom” z siedzibą w Krakowie przy ul. Domagały 1. Przedsiębiorstwo zajmowało się m.in. produkcją wyrobów betonowych, wznoszeniem obiektów budowlanych i produkcją metalowych elementów stolarki budowlanej. Nie przetrwało transformacji gospodarczo-ustrojowej, w 2002 r. zakończono postępowanie upadłościowe.
autor hasła: dr Ryszard Ziobroń
Adresy zakładu pracy
Informacja z rocznika statystycznego
Wyciąg z Rocznika Statystycznego Województwa Miejskiego Krakowskiego 1983.
Wojewódzki Urząd Statystyczny w Krakowie ss. 34-35.
TABL. V ZATRUDNIENIEa/ W GOSPODARCE USPOŁECZNIONEJ
Stan w dniu 31 XII
MIASTA i GMINY
|
Ogółem |
W tym kobiety |
Z ogółem przypada na |
|||||
sferę produkcji materialnej |
sferę poza produkcją materialną |
|||||||
1981 |
1982 |
1981 |
1982 |
1981 |
1982 |
1981 |
1982 |
|
WOJEWÓDZTWO |
416079 |
404414 |
185901 |
181416 |
306795 |
293879 |
109284 |
110535 |
MIASTA |
384927 |
373220 |
171219 |
166370 |
283657 |
271285 |
101270 |
101933 |
Kraków |
349064 |
337274 |
154649 |
150005 |
254992 |
242766 |
94072 |
94503 |
dz. Krowodrza |
61766 |
60283 |
29664 |
28828 |
36221 |
34697 |
25545 |
25588 |
dz. Nowa Huta |
93614 |
90453 |
30403 |
30428 |
79876 |
76121 |
13738 |
14332 |
dz. Podgórze |
76620 |
74538 |
30273 |
29060 |
63395 |
61079 |
13225 |
13459 |
dz. Śródmieście |
117064 |
112000 |
64309 |
61689 |
75500 |
70869 |
41564 |
41131 |
Dobczyce |
1377 |
1578 |
602 |
626 |
1120 |
1299 |
257 |
279 |
Krzeszowice |
3568 |
3591 |
1951 |
1876 |
2854 |
2844 |
714 |
747 |
Myślenice |
8962 |
8814 |
4121 |
4173 |
6990 |
6780 |
1972 |
2034 |
Niepołomice |
1977 |
1765 |
1082 |
852 |
1680 |
1509 |
297 |
256 |
Proszowice |
2554 |
2507 |
1426 |
1432 |
1462 |
1403 |
1092 |
1104 |
Skawina |
9660 |
9729 |
3912 |
3874 |
8245 |
8274 |
1415 |
1455 |
Słomniki |
855 |
891 |
510 |
528 |
635 |
641 |
220 |
250 |
Sułkowice |
244 |
1910 |
804 |
793 |
1780 |
1633 |
264 |
277 |
Wieliczka |
4866 |
5161 |
2162 |
2211 |
3899 |
4136 |
967 |
1025 |
Wieś |
31152 |
31194 |
14682 |
15046 |
23138 |
22594 |
8014 |
8600 |
Alwernia |
1933 |
1999 |
780 |
801 |
1679 |
1728 |
254 |
271 |
Biskupice |
254 |
246 |
145 |
139 |
142 |
132 |
112 |
114 |
Czernichów |
911 |
877 |
484 |
477 |
610 |
560 |
301 |
311 |
Dobczyce |
373 |
363 |
143 |
144 |
302 |
292 |
71 |
71 |
Drwinia |
577 |
650 |
209 |
238 |
416 |
478 |
161 |
172 |
Gdów |
1213 |
1241 |
676 |
671 |
882 |
900 |
331 |
341 |
Gołcza |
770 |
717 |
329 |
312 |
569 |
516 |
201 |
201 |
Igołomia-Wawrzeńczyce |
517 |
554 |
286 |
273 |
339 |
380 |
178 |
174 |
Iwanowice |
364 |
370 |
216 |
229 |
188 |
182 |
176 |
188 |
Jerzmanowice-Przeginia |
475 |
487 |
281 |
297 |
261 |
265 |
214 |
222 |
Kłaj |
1178 |
1190 |
632 |
604 |
968 |
952 |
210 |
237 |
Kocmyrzów-Luborzyca |
795 |
783 |
418 |
436 |
569 |
534 |
226 |
249 |
Koniusza |
631 |
689 |
329 |
371 |
316 |
350 |
315 |
339 |
Krzeszowice |
2977 |
2684 |
977 |
1011 |
2699 |
2335 |
278 |
349 |
Liszki |
1080 |
1017 |
584 |
564 |
826 |
762 |
254 |
255 |
Michałowice |
381 |
390 |
209 |
209 |
256 |
256 |
125 |
134 |
Mogilany |
369 |
387 |
241 |
238 |
190 |
217 |
179 |
170 |
Myślenice |
793 |
766 |
373 |
405 |
501 |
467 |
292 |
299 |
Niepołomice |
1006 |
1115 |
332 |
445 |
829 |
882 |
177 |
233 |
Nowe Brzesko |
535 |
531 |
272 |
270 |
390 |
374 |
145 |
157 |
Pcim |
900 |
855 |
485 |
451 |
655 |
612 |
245 |
243 |
Proszowice |
832 |
830 |
326 |
340 |
682 |
656 |
150 |
174 |
Raciechowice |
460 |
482 |
250 |
275 |
292 |
297 |
168 |
185 |
Radziemice |
219 |
243 |
109 |
117 |
140 |
158 |
79 |
85 |
Siepraw |
442 |
407 |
239 |
239 |
318 |
285 |
124 |
122 |
Skała |
944 |
972 |
531 |
536 |
683 |
682 |
261 |
290 |
Skawina |
1115 |
1054 |
595 |
635 |
610 |
577 |
505 |
477 |
Słomniki |
737 |
750 |
265 |
271 |
643 |
651 |
94 |
99 |
Sułkowice |
233 |
275 |
127 |
156 |
142 |
157 |
91 |
118 |
Sułoszowa |
305 |
325 |
200 |
222 |
170 |
178 |
135 |
148 |
Świątniki Górne |
1030 |
1004 |
496 |
473 |
872 |
825 |
158 |
179 |
Tokarnia |
355 |
348 |
221 |
220 |
211 |
192 |
144 |
156 |
Trzyciąż |
675 |
690 |
254 |
279 |
545 |
511 |
130 |
187 |
Wieliczka |
934 |
1030 |
428 |
431 |
625 |
660 |
309 |
370 |
Wielka Wieś |
374 |
396 |
209 |
208 |
211 |
221 |
163 |
175 |
Wiśniowa |
367 |
373 |
228 |
239 |
195 |
104 |
172 |
183 |
Zabierzów |
3345 |
3318 |
1398 |
1366 |
2714 |
2690 |
631 |
630 |
Zielonki |
753 |
777 |
407 |
454 |
498 |
500 |
259 |
277 |
a/ Pracownicy pełnozatrudnieni / łącznie z sezonowymi i zatrudnionymi dorywczo /
oraz niepełnozatrudnieni w głównym miejscu pracy.