Załogi Budowy Elektrociepłowni Łęg: Przedsiębiorstwo Budowy Elektrowni i Przemysłu „Energoprzem”, Zakład Remontowy Energetyki, „Transsprzęt”, „Energomontaż”, Przedsiębiorstwo Montażu Elektrycznego „Elektrobudowa”

Kraków woj. miejskie krakowskie

Data

15-16 XII 1981 r.

Liczebność strajkujących

ok. 320-400 osób

Opis przebiegu strajku

15 XII 1981 r. między godz. 11.00 a 12.00 w stołówce „Energoprzemu” zebrało się ok. 500 osób, wśród nich pracownicy „Energoprzemu”, Zakładu Remontowego Energetyki, „Transsprzętu”, „Elektrobudowy”, „Energomontażu” i EC „Łęg”. Rozmawiano z komisarzem wojskowym, który ostrzegł zebranych, że ich zgromadzenie jest nielegalne. Pod koniec spotkania padły głosy o konieczności rozpoczęcia strajku. Wobec ogólnego zamieszania i rozbieżnych opinii przewodniczący KZ „S” z „Energoprzemu” Władysław Komorek zaproponował, aby zgromadzeni się rozeszli, a chcący strajkować wrócili za pół godziny (pracownicy z ZRE i „Transsprzętu” mieli już w tym czasie przygotowane koce i żywność). Między godz. 12.30 a 13.00 powróciło ok. 320400 osób, przy czym zdecydowano się udać do budynku usług socjalnych, gdzie w części przeznaczonej dla ZRE Katowice Rejon Wschód były lepsze warunki do prowadzenia strajku okupacyjnego. Na budynku zawieszono flagę i godło narodowe oraz plakat informujący o proteście. Robotnicy sformułowali cztery żądania: 1) zniesienie stanu wojennego, 2) zwolnienie aresztowanych, 3) przeprowadzenie wolnych wyborów, 4) ujawnienie w środkach masowego przekazu treści rozmów Józefa Glempa, Wojciecha Jaruzelskiego i Lecha Wałęsy. 16 grudnia po godz. 4.00 siły milicyjno-wojskowe, składające się z 45 milicjantów (41 z Nieetatowych Oddziałów MO Kraków oraz 4 z Wydziału Ruchu Drogowego), 6 funkcjonariuszy SB i 25 żołnierzy z 6. Pomorskiej Dywizji Powietrznodesantowej, rozpoczęły akcję likwidacji strajku. Dysponowano 8 pojazdami, których przejazd zabezpieczali milicjanci z WRD. Żołnierzom z dywizji desantowej przydzielono zadanie utworzenie szczelnej blokady zewnętrznej, tak aby siły milicyjne mogły bez przeszkód rozbić strajk, przez funkcjonariuszy SB błędnie zlokalizowany w stołówce „Energoprzemu”. Przy użyciu kilofów i łomów milicjanci wdarli się do hali budynku „Energoprzemu”, gdzie nie zastano strajkujących. Po spostrzeżeniu pomyłki przerzucono siły do budynku usług socjalnych (administracyjnego) ZRE. Tam po sforsowaniu oszklonych drzwi funkcjonariusze NOMO weszli na trzecie piętro, gdzie odbywał się strajk okupacyjny. Robotnikom nakazano opuścić pomieszczenie. Po dyskusji strajkujący wykonali polecenie, nie stawiając oporu. Pozwolono im odebrać rzeczy z szatni i przy wyjściu każdego wylegitymowano. Zatrzymano 5 osób, w tym Władysława Komorka, J. Pawlika i Kazimierza Wójcika, przewożąc je do KWMO na ul. Mogilskiej. Po przeprowadzonej rozmowie 4 osoby wypuszczono, zatrzymując jedynie J. Pawlika. Ok. godz. 6.30 operację uznano za zakończoną. Odjeżdżająca kolumna milicyjno-wojskowa została wygwizdana przez tłum robotników przybywających na pierwszą zmianę. Na znak protestu robotnicy odśpiewali hymn narodowy.

autor hasła: dr Ryszard Ziobroń

Opis zakładu pracy

Decyzja o budowie ciepłowni w Krakowie została podjęta przez Radę Ministrów w 1963 r. Zakład usytuowano we wschodniej części Krakowa, w Łęgu, 7 kilometrów od centrum miasta i ok. 150 metrów od Wisły. Pierwszy sezon grzewczy rozpoczęto w 1970 r., dostarczając ciepło do trzech osiedli: Bieńczyce, Mistrzejowice i Dąbie. W 1977 r. uruchomiono pierwszy blok energetyczny i odtąd zakład działał jako elektrociepłownia. W następnych latach oddawano kolejne bloki energetyczne, ostatni (czwarty) w 1985 r. Budowa elektrociepłowni zakończyła się w grudniu 1986 r. osiągnięciem zainstalowanej mocy elektrycznej w wysokości 460 megawatów i mocy cieplnej 1479 megawatów. W 1989 r. utworzono przedsiębiorstwo państwowe Elektrociepłownia Kraków-Łęg, zaś w 1992 r. spółkę Elektrociepłownia Kraków SA. W 1998 r. pakiet kontrolny akcji elektrociepłowni sprzedano francuskiemu Konsorcjum EDF International i Finelex BV. W 2016 r. z EDF rozpoczęto negocjacje w sprawie odkupienia elektrociepłowni przez polskie firmy energetyczne. Obecnie krakowska elektrociepłownia, należąca do PGE Energia Ciepła SA z Grupy PGE, jest największym producentem ciepła dla mieszkańców, firm i instytucji w Krakowie i jednym z największych przedsiębiorstw energetycznych w regionie. Wyposażona jest w 4 bloki energetyczne i kotły olejowe HOB o łącznej zainstalowanej mocy elektrycznej 480 megawatów i cieplnej 1644 megawatów. Dzięki przeprowadzonym inwestycjom proekologicznym, które wpłynęły na redukcję emisji szkodliwych pyłów i gazów, zakład produkuje energię czystą.

autor hasła: dr Ryszard Ziobroń

Adresy zakładu pracy

Kraków, ul. Ciepłownicza 1, (aktualnie ul. Ciepłownicza 28).

Informacja z rocznika statystycznego

Wyciąg z Rocznika Statystycznego Województwa Miejskiego Krakowskiego 1982.

Wojewódzki Urząd Statystyczny w Krakowie ss. 37-38.

Ważniejsze dane o miastach i gminach         

TABL. VI               ZATRUDNIENIEa/ W GOSPODARCE USPOŁECZNIONEJ

Stan w dniu 31 XII

 

MIASTA

GMINY

Ogółem

W tym kobiety

  Z ogółem przypada na

sferę

produkcji

materialnej

sferę poza

produkcją

materialną

1980

1981

1980

1981

1980

1981

1980

1981

WOJEWÓDZTWO

426209

416079

189660

185901

318266

306795

107943

109284

MIASTA RAZEM

395509

384927

175194

171219

295104

283657

100405

101270

Kraków

358620

349064

158561

154649

265077

254992

93543

94072

dz. Krowodrza

63363

61766

30153

29664

37108

36221

26255

25545

dz. Nowa Huta

94791

93614

30575

30403

81381

79876

13410

13738

dz. Podgórze

79462

76620

31637

30273

66243

63395

13219

13225

dz. Śródmieście

121004

117064

66196

64309

80345

75500

40659

41564

Dobczyce

1359

1377

622

602

1109

1120

250

257

Krzeszowice

3752

3568

2010

1951

3056

2854

696

714

Myślenice

9154

8962

4160

4121

7259

6990

1895

1972

Niepołomice

2034

1977

1062

1082

1737

1680

297

297

Proszowice

2524

2554

1400

1426

1483

1462

1041

1092

Skawina

10422

9660

3929

3912

9173

8245

1249

1415

Słomniki

824

855

477

510

604

635

220

220

Sułkowice

2068

2044

830

804

1822

1780

246

264

Wieliczka

4752

4866

2143

2162

3784

3899

968

967

WIEŚ RAZEM

30700

31152

14466

14682

23162

23138

7538

8014

Alwernia

1866

1933

767

780

1627

1679

239

254

Biskupice

278

254

152

145

173

142

105

112

Czernichów

880

911

480

484

590

610

290

301

Dobczyce

313

373

108

143

252

302

61

71

Drwinia

523

577

173

209

437

416

86

161

Gdów

1176

1213

654

676

852

882

324

331

Gołcza

753

770

311

329

581

569

172

201

Igołomia-Wawrzeńczyce

514

517

295

286

346

339

168

178

Iwanowice

333

364

199

216

188

188

145

176

Jerzmanowice-Przeginia

482

475

275

281

285

261

197

214

Kłaj

1256

1178

657

632

1055

968

201

210

Kocmyrzów-Luborzyca

810

795

431

418

597

569

213

226

Koniusza

706

631

389

329

350

316

356

315

Krzeszowice

2969

2977

956

977

2725

2699

244

278

Liszki

1103

1080

573

584

872

826

231

254

Michałowice

304

381

159

209

189

256

115

125

Mogilany

360

369

230

241

202

190

158

179

Myślenice

744

793

344

373

493

501

251

292

Niepołomice

883

1006

 351

332

702

829

181

177

Nowe Brzesko

539

535

270

272

408

390

131

145

Pcim

894

900

441

485

670

655

224

245

Proszowice

790

832

320

326

662

682

128

150

Raciechowice

448

460

243

250

281

292

167

168

Radziemice

211

219

111

109

134

140

77

79

Siepraw

395

442

236

239

270

318

125

124

Skała

991

944

540

531

733

683

258

261

Skawina

1144

1115

619

595

624

610

520

505

Słomniki

779

737

255

263

698

643

81

94

Sułkowice

261

233

133

127

171

142

90

91

Sułoszowa

276

305

192

200

144

170

132

135

Świątniki Górne

1054

1030

494

496

901

872

153

158

Tokarnia

327

355

201

221

197

211

130

144

Trzyciąż

692

675

270

254

547

545

145

130

Wieliczka

849

934

437

428

568

625

281

309

Wielka Wieś

323

374

173

209

168

211

155

163

Wiśniowa

333

367

207

228

182

195

151

172

Zabierzów

3348

3345

1391

1398

2720

2714

628

631

Zielonki

793

753

429

407

568

498

225

255

a/ Pracownicy pełnozatrudnieni  / łącznie z sezonowymi i zatrudnionymi dorywczo /

oraz niepełnozatrudnieni w głównym miejscu pracy.

Zdjęcia zakładu

Zdjęcie 1
Załogi Budowy Elektrociepłowni Łęg, stan obecny: 2021 r., fot. Agnieszka Masłowska, IPN Kraków.
do góry